Het oostfront rukt op
In maart 1945 lanceerden de Duitsers hun laatste grote offensief van de oorlog, nabij het Balatonmeer in Hongarije. Zij wisten wel zware verliezen toe te brengen, maar door de enorme Sovjet-Russische overmacht werden geen van de doelstellingen behaald. Bovendien werden hiervoor reserves ingezet die daardoor niet meer beschikbaar waren om de Sovjet-aanval vanuit Polen op Berlijn tegen te houden. De innames van Wenen en Praag luidden de laatste grote slag van de oorlog in: de Slag om Berlijn de slag die het einde van de oorlog in Europa betekende.
In januari 1945 namen de Russen de Poolse hoofdstad Warschau in. Na een offensief dat resulteerde in het oversteken van de rivier Narew rukten ze snel op: 30-40 kilometer per dag. De rivier de Oder vormde even een nieuwe frontlijn.
Een tegenaanval van de Duitsers, geleid door Himmler rond 24 februari, mislukte. Boedapest viel op 13 februari na drie vergeefse Duitse ontzettingspogingen. Een Duitse aanval met het onmogelijke doel de Donau als front te herstellen faalde op 16 maart. Op 30 maart trokken de Russen Oostenrijk binnen en op 13 april viel Wenen.
Op 16 april waren de Russen hun opmars naar Berlijn begonnen. Op 20 april 1945 werd Adolf Hitler gewekt door het gedonder van Russische artillerie. De Russen waren de Oder overgestoken en bevonden zich op een tiental kilometers van Berlijn. Hitler liet een speciale order uitgaan, waarin Berlijn als frontstad werd aangemerkt. De stad moest tot het uiterste verdedigd worden en het bestuursapparaat zou zich met medeneming van de nodige en vernietiging van de overige documenten in Noord-Duitsland vestigen. Wellicht hoopte Hitler tijd te winnen teneinde een bondgenootschap met de geallieerden te kunnen sluiten.
Op 29 april waren de Russen tot het centrum van Berlijn gevorderd.
Aan het begin van de middag van 30 april zetten de Russen de aanval in op de Duitse Rijksdag. Na een hevige strijd lukte het de Russen echter niet om deze aanval door te zetten en wachtte men tot de duisternis was ingevallen. Uiteindelijk lukte het na zeer felle gevechten om één toren van het gebouw in te nemen en kort voor 23.00 uur hees een Sovjetsoldaat een rode doek op het dak van de Rijksdag.
Na de zelfmoord van Hitler en Goebbels op 30 april besloten Wehrmachtsofficieren, inziend dat doorvechten zinloos was, op 1 mei tot overgave, maar veel SS'ers bleven doorvechten. Zjoekov dreigde, wanneer de Franse SS'ers zich niet zouden overgeven, de Rijksdag op te blazen. Op 2 mei beval de Duitse generaal Helmuth Weidling zijn troepen de wapens neer te leggen.
In januari 1945 namen de Russen de Poolse hoofdstad Warschau in. Na een offensief dat resulteerde in het oversteken van de rivier Narew rukten ze snel op: 30-40 kilometer per dag. De rivier de Oder vormde even een nieuwe frontlijn.
Een tegenaanval van de Duitsers, geleid door Himmler rond 24 februari, mislukte. Boedapest viel op 13 februari na drie vergeefse Duitse ontzettingspogingen. Een Duitse aanval met het onmogelijke doel de Donau als front te herstellen faalde op 16 maart. Op 30 maart trokken de Russen Oostenrijk binnen en op 13 april viel Wenen.
Op 16 april waren de Russen hun opmars naar Berlijn begonnen. Op 20 april 1945 werd Adolf Hitler gewekt door het gedonder van Russische artillerie. De Russen waren de Oder overgestoken en bevonden zich op een tiental kilometers van Berlijn. Hitler liet een speciale order uitgaan, waarin Berlijn als frontstad werd aangemerkt. De stad moest tot het uiterste verdedigd worden en het bestuursapparaat zou zich met medeneming van de nodige en vernietiging van de overige documenten in Noord-Duitsland vestigen. Wellicht hoopte Hitler tijd te winnen teneinde een bondgenootschap met de geallieerden te kunnen sluiten.
Op 29 april waren de Russen tot het centrum van Berlijn gevorderd.
Aan het begin van de middag van 30 april zetten de Russen de aanval in op de Duitse Rijksdag. Na een hevige strijd lukte het de Russen echter niet om deze aanval door te zetten en wachtte men tot de duisternis was ingevallen. Uiteindelijk lukte het na zeer felle gevechten om één toren van het gebouw in te nemen en kort voor 23.00 uur hees een Sovjetsoldaat een rode doek op het dak van de Rijksdag.
Na de zelfmoord van Hitler en Goebbels op 30 april besloten Wehrmachtsofficieren, inziend dat doorvechten zinloos was, op 1 mei tot overgave, maar veel SS'ers bleven doorvechten. Zjoekov dreigde, wanneer de Franse SS'ers zich niet zouden overgeven, de Rijksdag op te blazen. Op 2 mei beval de Duitse generaal Helmuth Weidling zijn troepen de wapens neer te leggen.
Amerika valt japan aan
Begin 1945 veroverden de Amerikanen eilanden Iwo Jima (februari-maart) en Okinawa (april-juni), die door de Japanners als 'heilig' eigen grondgebied werden beschouwd en dus zo mogelijk nog fanatieker verdedigd werden dan de recent veroverde buitengebieden. De aantallen slachtoffers waren dan ook huiveringwekkend, vooral naar Amerikaanse begrippen: meer dan 20.000 Amerikaanse doden en meer dan 130.000 Japanse. Op Iwo Jima was geen burgerbevolking, maar op Okinawa werden door de militairen heel wat burgers gedwongen of overreed zelfmoord te plegen om de schande van gevangenneming, of anders wel de gevreesde mishandeling en verkrachting door de Amerikanen, te voorkomen.
Het speculeerde nog steeds op de Amerikaanse onwil om al te zware verliezen te lijden, zodat Japan de vernedering van een verovering van het eigen grondgebied bespaard zou blijven. Hierop besloot de pas aangetreden president Harry Truman tot inzet van het nog geheime atoomwapen, dat op 16 juli 1945 voor het eerst succesvol getest was. Amerikaanse B-29 bommenwerpers vernietigden op zes augustus 1945 Hiroshima en op negen augustus 1945 Nagasaki. De vernietigingskracht van twee atoombommen was zo groot dat daarbij in totaal ongeveer 165.000 mensen stierven en in de weken erna nog eens rond de 145.000.
Het speculeerde nog steeds op de Amerikaanse onwil om al te zware verliezen te lijden, zodat Japan de vernedering van een verovering van het eigen grondgebied bespaard zou blijven. Hierop besloot de pas aangetreden president Harry Truman tot inzet van het nog geheime atoomwapen, dat op 16 juli 1945 voor het eerst succesvol getest was. Amerikaanse B-29 bommenwerpers vernietigden op zes augustus 1945 Hiroshima en op negen augustus 1945 Nagasaki. De vernietigingskracht van twee atoombommen was zo groot dat daarbij in totaal ongeveer 165.000 mensen stierven en in de weken erna nog eens rond de 145.000.
|
|